Osnovni pojmovi kod postupka zavarivanja trenjem sa mešanjem prema AWS D17.3/D17.3M:2010 i ISO 25239-1: 2011

Abstract

Zavarivanje trenjem sa mešanjem - ZTM (eng. Friction Stir Welding - FSW) je relativno mlad postupak zavarivanja u čvrstom stanju nastao na Institutu za zavarivanje (TWI) u Londonu, krajem 1991. godine. Prva primena ZTM postupka se vezuje za železnicu i zavarivanje aluminijuma i njegovih legura ali se sa vremenom proširio opseg primene tako da se danas ovim postupkom uspešno zavaruje veliki broj čistih metala, legura, ali i nemetala, u svim industrijskim granama (železnica. avioindustrija, automobilska, brodogradnja itd.). Dve decenije po nastajanju, ZTM postupak se ipak, najviše koristi za zavarivanje aluminijuma i njegovih legura, te nije iznenađujuće što su prvi koraci standardizacije ZTM postupka vezani za zavarivanje aluminijuma. Ovim radom se skreće pažnja na osnovne pojmove kod ZTM koji su dati u postojećim standardima i predlažu odgovarajući pojmovi na srpskom jeziku.

Friction Stir Welding is relatively young welding process in solid state which is created in The Welding Institute - London, during 1991 year. The first application is connected with railway and aluminum and aluminum alloys welding but later the application range is extended, so today this process successfully welded many pure metals, alloys also, non-metals in all industrial branches (railway, aircraft, automotive, shipyard etc). Two decades after formation, FSW process is the mostly used for aluminum and aluminum alloys welding, so it is not surprise that the first step in FSW standardization is connected to aluminum welding. The aim of this paper is to draw attention to basic terms for FSW which are presented in actual standards and suggested appropriated terms on Serbian language.